Holokaust

Obóz więzienny Grini
Obóz więzienny Grini
(Narodowe Archiwum Norwegii)

Na początku wojny, norweska populacja Żydów liczyła około 2 100 osób. W wyniku okupacji sytuacja bardzo szybko uległa zmianie. Władze nazistowskie zaczęły kontrolować Żydów, ich firmy i społeczności. Norweski nazistowski rząd był zdania, że Żydzi byli szkodliwi dla społeczeństwa. Z tego powodu wielu Żydów uciekło do neutralnej Szwecji.

6 październik 1942 r. prześladowania weszły w bardziej systematyczną fazę, która rozpoczęła się aresztowaniem wszystkich mężczyzn żydowskiego pochodzenia w wieku powyżej 15 lat i ich deportacją do obozu Falstad. Kilka tygodni później Żydów we wschodniej Norwegii spotkał ten sam los. Większość Żydów, którzy nie uciekli, aresztowano i wysłano do Auschwitz w 1942 i 1943 r. Ogółem, deportowano 773 Żydów, z których większość zagazowano zaraz po przyjeździe. Tylko 38 osób przetrwało obozy.

Wpływ tych wydarzeń na norweskich Żydów był katastrofalny, zarówno na poziomie społeczności, w wymiarze kulturalnym i religijnym, jak i na poziomie jednostek. Wszyscy osobiście doświadczyli niesprawiedliwości i cierpienia, utraty członków rodziny i przyjaciół.

Ocaleni, którzy powrócili do Norwegii po wojnie, stanęli w obliczu trudności w powrocie do swojego dawnego życia. Władze norweskie utrudniały odzyskanie nieruchomości lub ustalenie praw do spadku po osobach zamordowanych przez nazistów. Dopiero po wielu latach od zakończenia wojny włączono żydowskie doświadczenia wojenne w narodową narrację o wojnie.