biwak żołnierzy napoleońskich

Marian Adamczewski* (lata życia nieznane, działał do końca lat 30 XX wieku),
„Biwak żołnierzy napoleońskich”, 1908 r., olej, płótno; wym. 110 x 64 cm, sygn. MWB/4616
Scena przedstawia trzech żołnierzy napoleońskich w pejzażu leśnym, zimowym, ogrzewających się przy ognisku. Na pniu ściętego drzewa, odwrócony tyłem, siedzi oficer pułku kirasjerów. Ubrany w mundur wielki do służby konno z lat 1810-12 (granatowy kolet z czerwonymi wypustkami, złote naramienniki, białe spodnie, czarne długie buty jeździeckie), w kirysie (odrzuconym w 1813 roku), popielaty płaszcz kolisty z peleryną. Na głowie mężczyzny kirasjerski hełm stalowy z grzebieniem, kita i ogon z czarnego włosa. Naprzeciw niego dwaj żołnierze – jeden stoi oparty z założonymi dłońmi o szablę, drugi siedzi – w mundurach w barwach Legii Nadwiślańskiej** (granatowe z żółtymi wyłogami i kołnierzem, spodnie z lampasami), w płaszczach charakterystycznych dla Pułku Nadwiślańskiego w kampanii 1814 r. (popielaty, kolisty, z peleryną i żółtym kołnierzem). Na głowach wysokie czapki ułanki, granatowe, z czarnym daszkiem okutym blachą, dużym orłem na tarczy oraz kokardą w barwach francuskich, umocowaną na tulei do zatknięcia kity. Na drugim planie: za żołnierzami zniszczony namiot, po lewej stronie trzy nierozkublaczone konie, kolejno maści karej, siwej, kasztanowej. W lewym dolnym rogu sygnatura „M. Adamczewski 1908”.
* Adamczewski był malarzem czynnym w Warszawie od około 1906 r. Malował obrazy batalistyczne oraz rodzajowe, uczestniczył w wystawach Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie m.in. w Salonie Wiosennym w 1914 r., w Salonie Dorocznym w 1914 r. i w l. 1922/23.
**  Legia Nadwiślańska to formacja wojska polskiego powstała w 1808 pod nadzorem Napoleona z Legionów Polskich we Włoszech, pozostających w służbie króla Westfalii, oraz jazdy Legii Naddunajskiej. Jednostka pozostawała na żołdzie francuskim, Księstwo Warszawskie zobowiązało się do uzupełniania jej stanu osobowego. Żołnierzy, którzy weszli w skład Legii Nadwiślańskiej, udanie scharakteryzował Stefan Żeromski w „Popiołach”: „Był to tłum wąsalów, ogorzałych wyjadaczów, mocarzów, cyników i poszukiwaczy wszelkiego rodzaju awantur” Legia Nadwiślańska brała udział w kampanii hiszpańskiej (l. 1808-1812) i rosyjskiej (1812 r.), w 1813 r. wcielono ją do korpusu polskiego, dowodzonego przez księcia Józefa Poniatowskiego.