ODZNAKA PAMIĄTKOWA

W okresie I wojny światowej w walczących armiach zapanowała swoista moda na odznaki wyróżniające poszczególne oddziały, mające ściślej wiązać żołnierzy ze swoimi jednostkami. Pierwsze odznaki wyróżniające wprowadzono w oddziałach o polskim charakterze formujących się w Rosji po rewolucji lutowej 1917 r. Tradycja ta przyjęła się również z Wojsku Polskim II Rzeczypospolitej, w którym niemal wszystkie jednostki, samodzielne oddziały, szkoły czy centra wyszkolenia posiadały własne, niepowtarzalne odznaki. Przegląd odznak z lat 1920-1939 wskazuje, że ich symbolika nawiązywała do patronów, heroicznych bojów bądź formacji wojskowych z przeszłości. Projektantami byli zazwyczaj zawodowi artyści lub oficerowie, odznaczający się uzdolnieniami plastycznymi, zaś wykonawcami – warsztaty jubilersko-grawerskie. Niektóre odznaki pamiątkowe II RP przyjęte zostały w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie, natomiast elementy ich symboliki wykorzystywane są przez współczesne jednostki Wojska Polskiego.

Tę dążność do przywracania i upowszechniania tradycji historycznych Wojska Polskiego można dostrzec również w przypadku odznaki 18. Białostockiego Pułku Rozpoznawczego, zaaprobowanej do użytku w maju 2011 r. Jej wzór, pozornie nietypowy, nawiązuje do dziejów Ułanów Karpackich.

Odznakę stanowi tarcza oparta o dwie skrzyżowane lace z proporczykami. Na tarczy umieszczono dwie pierzaste palmy wsparte o półksiężyc. Górną krawędź tarczy wieńczy rycerska przyłbica, natomiast pod tarczą umieszczono wstęgę z napisem „Ułani Karpaccy”. Wstęgę z tarczą łączy numer 18. Symbole Wschodu – palmy oraz półksiężyc – nawiązują do miejsca powstania oraz działań Pułku Ułanów Karpackich na pustyni w okresie II wojny światowej. W odznace zawarto także charakterystyczny element kawaleryjski – skrzyżowane lance. Motyw przewodni w postaci palm i półksiężyca powtórzono także na innych symbolach pułkowych.

Odznaka pamiątkowa 18. Białostockiego Pułku Rozpoznawczego nr 30 kpr. Adama Kowalskiego

Odznaka pamiątkowa o numerze własnym 30 kpr. Adama Kowalskiego. Pierwsze egzemplarze odznaki nie posiadały emaliowanego numeru 18

Późniejsza wersja odznaki z emaliowaną liczbą 18 (MWB/D/6243)

Późniejsza wersja odznaki z emaliowaną liczbą 18 (MWB/D/6243)